Masumiyet Müzesi - Orhan Pamuk İncelemem

Bildiğiniz üzere Orhan Pamuk Nobel Ödülü olan bir yazar. O nedenle derinlik sağlama, karakter çizimi ya da edebi kalite oluşturma konusunda net çok iyi. Bununla ilgili sanıyorum ki kimse olumsuz bir yorum yapamaz. Konuşması ne kadar kötü ise eline kağıt kalem alınca da bir o kadar iyi bir yazar. Bunu bu eserinde de yine ortaya koymuş. Ama bir o kadar da sıkıcı mevzular var, oraya birazdan gireceğim.

Bu kitabında bir aşk hikayesine derinlemesine inme konusunu işleniyor. Ama bana kalırsa bu bir aşk hikayesi değil. Buna isterseniz libido, isterseniz psikolojik rahatsızlık, isterseniz de takıntı, bağımlılık vs ne derseniz deyin ama aşk bence bu mevzuya çok uzak. Edebi dünyadaki aşk hikayelerinden sonra bu hikayeyi modern aşk hikayesi olarak önümüze koymaları bence dönemsel olarak da sorgulanması gereken bir mevzu. Yani Kerem ile Aslı, Leyla ile Mecnun, Ferhat ile Şirin evrile evrile günümüze Kemal ile Füsun aşkı olarak geldi ise ben bunu kabul etmiyorum, edemiyorum. Ya dönem bitmiş, ya aşk anlamını yitirmiş, ya da beklentiler sıfıra inmiş, bilemiyorum ama son durum bu.

Karakterlere geçiyorum şimdi; Kemal, zengin bir aileden gelen ve aile şirketinde yöneticilik yapan bir genç adam. Sibel, Fransa'da eğitim almış, kültürlü, güzel bir kadın ve Kemal'in kitabın başlarında nişanlısı olarak geçiyor.Ve asıl kız olan Füsun. Füsun, 18 yaşında güzelliğiyle adeta baş döndüren, Kemal ile geçmişte aynı ortamda bulunmuş ve matematik çalıştırma bahanesi ile sık sık görüştüğü ve bu görüşmelerde de seviştiği genç kızımız.

Bizim kendini akıllı sanan Kemal'imiz sonrasında hem genç Füsun ile, hem de başarılı Sibel ile aynı anda görüşeyim ve hatta Sibel ile bir de üstüne nişanlanayım demiştir ama ne yazık ki Füsun'u bu hamlesi ile kaybetmiştir. Bundan sonra zaten olaylar gelişir. Detaya girip spoiler vermek istemiyorum.

Kitaptaki en uzun iki bölüm 1.si nişan sahnesi. 2.si de Kemal'in sürekli Füsun'un aile evine yaptığı ziyaretlerin olduğu kısım. Bu iki kısımda da kitabı gram etkilemeyecek gereksiz detaylar var. Hiç konu yok. Ya da burada geçen karakterler pek işimize yaramıyor. Rus edebiyatı gibi gelip geçen onlarca karakter var. Yine Masumiyet Müzesi fikri için sırf bir şeyler biriktirebilmek için sürekli evden bir şeyler araklıyor. Her 20 sayfada 1 tek esprisi o bölümün bu. Kitabın en sıkıcı bölümü Çukurcuma'daki ailesi ile birlikte zaman geçirdiği 8 sene. Bu bölüm gereksiz uzundu. Asla bitmedi ve detayları da gereksizdi.

Yine depresyon geçirdiği dönem beni bitirdi. Aşırı nefessiz kaldım. Bu bölüm hiç bitmedi. Sürekli bir onu unutamayacağım hikayesi ile karşımıza çıkıyor. Kitapta bu psikolojik dönem bitmiyor. Belirttiğim gibi fazla uzun. Detaylar çok fazla. Çeşitli bir anlatım var, buna bir şey diyemem ama sayfa sayısı olarak asla ölçülü değil. Sıkıcı bir hal alıyor.

Kitapta en çok tartışılan konu sanıyorum şu; sen hangisine daha çok üzüldün? Füsun'a mı? Yoksa Kemal'e mi? Ben ikisine de üzülmedim. Bu kadar aldatma hikayesinin olduğu, normalleştirildiği ve aşk olarak bize dayatılmaya çalışıldığı bir hikayede ben Sibel'e sadece üzülürüm ve seçmek zorunda isem onu seçerim. Başka yok.

Kitabın sonu da tatmin edici değildi. Spoiler olmasın diye bu kısımdan bahsetmeyeceğim ama neden oldu, neden yaşandı, altyapısı ve mantığı olmayan bir bölümdü. Yine hikayeyi Orhan Pamuk'a anlatayım o da gitsin kitabını yazsın, müzesini açsın sonu da fazla ergence geldi. Ama şunu da belirteceğim, bu eşyaları görmek ve kitabın daha bütüncül olabilmesi amacı ile grubumla yakın zamanda bu müzeye gideceğim. Çünkü denenmemiş bir tarz ve bence büyük bir risk. Ama zaten köşeyi döndükten sonra Orhan Pamuk da bu riski almış.

Kitabın içerisindeki bir kere girmelik bedava müze bileti boşluğu harika bir detay. En çok buna bayıldım. Kitabı yanında olan herkes müzeye girebiliyor ve bu puzzle parçaları birleşebiliyor. Bu iyi ve sempatik bir detay. Bunu en yakın zamanda ben de yaşayacağım Bidünyakitapgrubu ile.

İstanbul'un Cumhuriyet'ten sonraki modernleşme ve batılılaşma sürecinde sosyete olarak isimlendirilen çevrenin dinamiklerini tanımak için de tercih edilebilecek bir eser olabilir. Ama belirttiğim gibi iyi bir aşk kitabı olarak seçilecek bir kitap değil. Çünkü aşk yok. Bir hikayede aldatma varsa o hikayede aşk olmaz. Aldatma hastalıktır, aşk gibi kutsal bir duygu da hastalığın olduğu yerde yeşermez.

Kitap bu arada gerçeğe uygun bir hikaye idi. Mantık hataları ya da gerçekte bu olmaz denilen yerlerin sayısı ne kadar çok olsa da yine aynı şekilde böyle toksik insanlar, elindekinin kıymetini bilmeyen, aç gözlü, memnuniyetsiz, kendi duyguları sadece ön planda olan insanların sayısı hayli fazla. O nedenle tabii ki yaşanabilir bir kurgu idi. Bazen Yeşilçam moduna dönse de hikaye bir şekilde kitap bitiyor. Bu kitap 375 sayfa olsa idi eminim 2 gömlek daha iyi bir kitap olurdu bence.

Bu arada eşya biriktirme olayını yapan birçok tanıdığım var. Hatta bazıları belki de bu kitabı okuduktan sonra bunu yapmaya başladı, bilemiyorum. Ama romantik bir şeymiş gibi geliyor ve gerçekten de eşyalar o insanı ve o insanın sana yaşattıklarını hatırlatır. Bu bir gerçek. O nedenle bu detay da yine özel ve tekti. Beğendiğim kısımlardandı.

Bu kitapta bir şeye daha dikkat ettim. O da geri dönüşler. Ya Orhan Pamuk sevdiren eser, ne aşk kitabı idi, ne unutulmaz eserdi vs deniliyor, ya da benim de dediğim gibi bu kitap bir aşk kitabı değil, ilişki fazla toksik, bu bir psikolojik hastalık kitabı diyenler oluyor. Bu da bir diğer gerçeği kitabın.

Şunu da belirtmek de fayda var. Storytel de Orhan Pamuk'un çok başarılı sesli kitapları var ve ben Murat Eken'in sesinden de araba kullanıyorken dinledim. Tüm kitapları bitirilebilir. Bu bir reklam değildir bu arada. Ben zaten sesli kitap çok sevmem. Hatta e kitap hiç sevmem. Ama gerçekten de aradaki boşluklarda işim varken falan odağım iyi olduğu özellikle vakitlerde dinledim ve çok memnun kaldım. Bunu da naçizane bir öneri olarak buraya koymak isterim.

Kitapta yine son bölümlerde sinema dünyası ile ilgili de iyi ve detaylı dönemsel araştırmalar yaptığını yazarımızın görüyoruz. Bu da sinema dünyasını sevenleri ekstra tatmin edecek bir parça olacaktır sanıyorum.

Bu romanda yukarıda da belirttiğim gibi bir edebi sorun yaşamayacaksınız ama uzun olan o iki bölüm sizi durduracak. Kitabın en büyük artısı aslında müzesinin olması bence. Belki müzesi olmasa o havası bir iki tık daha sönebilirdi. Düşünsenize para ne güzel bir şey. Parayla edebiyat bile satın alabiliyorsunuz. Bestseller bile satın alabiliyorsunuz. Adam önceden binayı tamamen satın almış, sonra restore etmiş ve müze yapmış. Çok büyük bir merak unsuru oluşturuyor. Gitmek ve okuduktan sonra görmek istiyorsunuz. Çünkü hiçbir kitapta bu yok. Özel dedim ya, nedeni işte bu. Düşünsenize Kürk Mantolu Madonna'nın da böyle bir müzesinin olduğunu. Bir yüz sene sonra Masumiyet Müzesi emin olun çok daha anlamlı, özel ve turist çeken bir yer olacak. Zaten yakında dizisi de geliyor. O da patlatır müzeyi. Hele bir de yazarı bir ölsün, bilirsiniz ölünce saygı işine biz bayılırız. O zaman işte görün.

Bu müze roman başarılı olunca yapılmamıştır, roman ve müze Orhan Pamuk tarafından ilk günden itibaren birlikte düşünülerek kurgulanmıştır. Önce bir bina satın alınmış, sonra hayali bir aile, hayali bir aşk, hayali bir dünya inşa edilmiş ama bu hayaller gerçek dünyanın düzenine monte edilmiş. Zor bir yola çıkılıp, başarılmış yani.

Orhan Pamuk bir söyleşisinde şunu söylüyor; "Ben ressam olmak küçükken çok isterdim ama romancı oldum, bu hayali çizim benim içimdeki ressam çocuğun da ölmediğinin bir göstergesi belki de."

O kıymetli ve kitaptaki ilk söz olan cümle ile incelememe son vermek istiyorum: "Hayatım en mutlu anıymış, bilmiyordum." Bu alıntı kitapta son cinsel birliktelik çağrıştırması amacı ile yazılmış. Yani o son gördüğüm an, onun son kez elini tuttuğum an, otobüse son kez bindirdiğim an, sarıldığım an değil. Burada bile bu kitaptan görülecek o ki bir aşk hikayesi bence çıkmaz, belirttiğim gibi libido, hastalık vs çıkar.

Kitaba puanım 8.

Agatha Christie - Acı Kahve İncelemem

Acı Kahve aslında Agatha Christie'nin bir oyunudur. 1930 senesinde yazılmış ve sahnede uzun yıllar bu oyun oynanmıştır. Bu Agatha'nın ikinci büyük yükselişidir. Aynı zamanda da ilk yazdığı oyun senaryosudur. Roman versiyonu orijinal metin değildir. Yani okuduğumuz bu kitap Agatha'ya ait bir fikirdir. Cümleler ona ait değildir. Romanlaştırma, Avustralya doğumlu yazar ve klasik müzik eleştirmeni Charles Osborne tarafından yapılmıştır.

Kısaca konusu şudur: Bir bilim adamı olan Sir Claud Amory atom patlayıcısı için bir formül geliştirmektedir ama bu formul çalınır. Tabii ki bu hırsızlığı çözecek kişi Agatha'nın her kitapta neredeyse olan Hercule Pairot'tan başkası değildir.

Ev halkı şunlardan oluşuyor: Claud'un kız kardeşi Caroline, yeğeni Barbara, oğlu Richard, Richard'ın İtalyan karısı Lucia, sekreteri Edward Raynor ve Lucia'nın eski arkadaşı Dr. Carelli. Burada güzel bir oyun oynanır. Bir kahve siparişi edildiği esnada, Claud bu formülü çalan kişinin ışıklar sönünce masaya formül kağıdını koymasını ister ve konunun kapanacağını herkese söyler ve gerçekten de birden masada bu formül kağıdı beliriverir. Ama hem formül kağıdının bulunacağı zarf boş, hem de Claud artık ışıkların söndürüldüğü esnada ölmüştür. Bir kahve, bir boş zarf ve bir ölü bilim adamı. İşte bu olaydan sonra olaylar gerçekleşir ve araştırmalar başlar. Yine o alışılagelen mükemmel Agatha gizemi bu kitapta da mevcut.

Bu 6 kişiden hangisi yapmıştır bu cinayeti. Konu bunun etrafında dönerken yine Agatha bizi farklı yani aslında katil olmayan kişilere de yönlendirir ve kafamızı karıştırmayı başarır.

Bu kitapta diğer kitaplardan farklı olarak sonu çok daha basit bitti ve yine diğer kitaplardan farklı olarak baş kahramanımız Poirot'da kitapta ölüm tehlikesi atlatıyor.

Bilindiği üzere Agatha Christie'nin neredeyse tüm kitaplarında olay budur. Birden fazla şüpheli vardır. Kafa karışıklıkları, yanlış yönlendirmeler ve mutlak sürpriz son vardır. Son hariç tatmin edici denilebilirdi. Bir de ışığı kapatayım da açayım da masaya zarfı koyun aşırı çocukça bir kurgu gibiydi. Çok tatmin etmedi, ne yalan söyleyeyim.

Zeki ve kurnaz Pairot yine bu kitapta da kendine yakışan bir hamlede bulundu. O benim Sherlock Holmes'den sonra en beğendiğim dedektif olabilir. Sıkıcı giden yerlerde onun varlığı ilaç gibi oldu.

Yine kitap öncesi araştırmalarına bayıldım yazarımızın. Tüm formülleri ve onların insan vücudundaki etkisini bir bir sıralamış, harika idi.

Kitabın çok eski bir filmi de vardır bu arada. İzlemedim, izlemem de sanıyorum. Ama hatırlatmak istedim.

Kitaba puanım 7.

Güzide Sabri - Ölmüş Bir Kadının Evrakı Metrukesi İncelemem

Güzide Sabri, Sultan Abdulhamit'in babasını sürmesi sonucunda annesi tarafından yetiştirilmiştir. Babasız yetişmesi onu hasta etmiş ve uzun yıllar bu psikolojisini bozmuştur. Sonrasında önce en yakın dostunu sonra da kocasını kaybetmiştir. Cumhuriyet’in ilk yıllarında aşk ve karasevda kavramlarını ele alan ilk kadın yazar olan Güzide Sabri, Bursa'da bir köyde sessiz sedasız ve yalnız bir biçimde hayata gözlerini yummuştur.

Yazmak onun için bu kadar olumsuzluk, kötülük ve yalnızlık içinde tutunduğu tek dal olmuştur. Aşk, ıstırap ve gözyaşı ile dolu olan romanlarının en önemli özelliği, kadınların asıl kahraman olarak seçilmesi ile duygusal yönlerin ağırlıkta olmasıdır.

Yine kitapları Yalova ve Bursa'da geçer, bu da otobiyografik ögelerin çokluğunun bir başka göstergesidir.

Devrin dertleri kitaptaki karakterin genelde pek umurunda değil, tek dertleri aşık olmak ve sevdikleri kişiyle evlenip, mutlu mesut ölebilmek. Popüler aşk kitaplarının aslında yazım şekli olarak bence temelini oluşturuyor diyebiliriz.

İkinci romanı olan Ölmüş Bir Kadının Evrak-ı Metrukesi 1905’te yayımlanmış, 1958 yılında filme uyarlanmış ve Ermenice diline de sonradan çevrilmiştir. Nedret kitabı da bu kitabın devamıdır.

Ölmüş Bir Kadının Evrak-ı Metrukesi’ndeki Fikret, babası taşrada olduğu için onun hasretine dayanamayıp hasta olan, bir süre sonra yanına giden Güzide Sabri'den başkası yüksek ihtimalle değildir.

Yukarıdaki hayat hikayesine baktığınız vakit kitaptan birçok ortak nokta olduğunu göreceksiniz. Kitapta ölen Fikret Hanım'ın hatıralarını yazdığı defter aracılığı ile hikayesine tanıklık ederiz.

Kitap öğle kuşağı tadında bir kitap. Öncelikle bunu söylemek lazım. Annesi Fikret'in ölüyor, baba ikinci evliliği yapıyor, Fikret'i anne zorla gidiyor yaşlı ve zengin birine veriyor. Ama bizim Fikret kendini iyileştiren doktoru seviyor. Ee bu doktorda durum peki ne derseniz o da evli. Hatta iki tane de çocuğu var. Yani olaylar olaylar. Dizisini çek Aşkı Memnu 2 diye izlet. Öyle bir şey.

Entrikalar dolu dizgin gidiyor. Sonra gerçekten de iki evli çift arasında bir aile bağının da olduğu ortaya çıkıyor. Yani batılı tarzda Halid Ziya Uşaklıgil tarzı sevenler kesinlikle okusun. Ben birçok yönden o tarza kitabı. benzettim.

Nedret yukarıda da belirttiğim gibi ikinci kitap ve Güzide Sabri'nin en sevdiği de aynı zamanda kitabındaki karaktermiş.

Kitap sıkıcı değil ve merak uyandırıcı bir çok sahne var. Örnek verdiğim Aşkı Memnu gibi sevilecek bir kitap olacağını çoğunluk tarafından düşünüyorum. Filmini de izleyeceğim birazdan. Dizisi de yapılsa hatta bu da çok izlenir.

İkinci kitapta da bu iki aşık doktor Nejat ve Fikret'in çocukları Nedret ve Nihat aşk yaşıyorlarmış. Ya da yaşıyorlar mı? Bilemiyorum. Onu da okurum umarım yakın zamanda.

Kitaba puanım 8.

Bulet Uzuner - Uzun Beyaz Bulut Gelibolu İncelemem

Buket Uzuner kimdir? Romancı, hikâyeci ve gezi yazarı. Çevre bilimci. Feminist, hayvan ve çevre hakları savunucusu. Eserleri 10 dile çevirilmiştir.

Buket Uzuner, Türkiye Cumhuriyeti’nin 75. Kuruluş yılında Türkiye üniversiteleri, basını, meslek kuruluşları ve 81 ilin valiliklerinden oluşturulan jürinin oylarıyla ‘Cumhuriyetin 75 Başarılı Kadını’ndan biri olarak seçilmiştir.

İklim değişikliği”- çevre sorunlarını ele aldığı ve Türk Mitolojisi’nden fantastik ögeler kullandığı ‘TABİAT DÖRTLEMESİ’ romanları “Su”, “Toprak”, “Hava” ve “Ateş” yayınlanmaya devam etmektedir.

Kitaplarını biz okuyan okurlar onun iyi çevre, kadın ve hayvan hakları savucusu olduğunu net bir şekilde anlayabilir.

Edebiyat dünyasına girmesini sağlayan kişi Bilgi Yayınlarında o dönemde hayatta olan ve editörlük yapan Atilla İlhan'dır.

Kitapları, 1992'den itibaren Türkiye'de ulusal en iyi satış listelerinde yer almıştır. Kumral Ada Mavi Tuna adlı romanı en çok okunan eserlerindendir.

Kitaba gelecek olursak; öncelikle Gelibolu bölgesini onlarca kez gezdim. O bölgeyi gezmeye bayılıyorum. Sanki atalarımızın izlerine, bizim için yaptıklarına her seferinde tanık olabiliyorum. O manevi hava Türkiye'de bence bu bölgeden daha iyi hiçbir yerde hissedilmez. Atalarımızın hepsinin ruhları bundan vesile şad olsun.

Kitap öncelikle hızlı okunan(ben işlerimden dolayı okuyamasam da), akıcı bir dili olan ve gizem unsurunu kitabın sonuna kadar koruyan kaliteli bir kurgu tarih kitabı. Zaten çok satan ve çok takdir edilen, olumlu geri dönüşleri yani fazla olan bir eser. O nedenle hiç sıkılmadan okudum.

Kitapta Çanakkale savaşında dedesini kaybeden Yeni Zelandalı bir kadın ile Çanakkale kahramanı birinin kızı olan bir Türk ninenin gizem dolu hikayesine tanıklık ediyoruz. Yeni Zelanda kültürü ile ilgili Buket Hanım dersine çalışmış. Bizi de bilgilendirdi, kitaba olan gerçekçi havayı da hiç kaybettirmedi. Özellikle mektuplarda Yeni Zelandalılara yani savaş dönemi için bahsedersek Anzaklara bakış açısını diğer dünya devi ülkelerin iyi gördük.

Ali Osman Bey bir Osmanlı teğmeni. Anzak Er Alistair John Taylor ise yine bizim Yeni Zelandalı kızımızın aradığı bir asker. İki ülkenin bu iki askeri mükemmel bir mesaj veriyor bu kitapta.

Eceyaylası köyü kurgu bir köydür. Bizim Yeni Zelandalı kızımız bu kurgu köye gelir ve büyük bir Türk Gazisinin aslında Anzak olduğu ve onun dedesi olduğunu söyler.

Uzun, Bulut bizim savaş kahramanımızın oğullarının, Beyaz ise onun kızının adıdır. Beyaz babasına çok bağlıdır, evlenmemiştir. Köyde meydana gelen yangından sonra hiç dışarıya çıkmamıştır. Uzun Beyaz Bulut yani Yeni Zelanda.

Gazi Alican Çavuş’un kızı olan Beyaz ile bizim Yeni Zelandalı kız bir şekilde yanyana geliyor. Bu kızın adı bu arada Victoria. O evin içerisinden müthiş bir gizem çıkıyor.

Özellikle Anzak erinin yazdığı mektuplar çok başarılı idi. O kurguya bayıldım. Savaşın iç yüzü ve dönem bilgileri tatmin edici idi.

Yer yer ben zaten anlamıştım diyeceğiniz, yer yer de dedektiflik süreceğiniz bir kitap Gelibolu. Epik, lirik ve derinliği olan bir kitap. Edebi yönden çok tatmin edici değil. Ama belirttiğim gibi fazlaca akıcı.

Buket Uzuner, Çanakkale'yi kafasında takıntı yapmış. Yazmasam olmaz demiş. Bu tüm Türk gençleri için de tabii böyle olmalı. Ama bu kitabın yazım süreci ile alakalı olarak bunları kendisi söylüyor. Yine hem Anzak, hem de Türk askerlerin mektuplarını okumuş Buket Hanım.

Can Dündar'in yaptığı Gelibolu’nun İki Yakası adlı belgeselin yazım sürecinde çok fayda sağladığını da yine yazarımız belirtiyor. 4 buçuk senede hem gezi olarak, hem de okumalar yaparak bu kitaba hazırlandığını da yine biliyoruz. Bu da şu demek; ciddi emek verilen işler güzel neticeler doğuruyor. Milliyetçilik ve emperyalizm ile alakalı olarak da yine kitapta birçok mesaj vardır.

Kitapta tarihin birleştirici gücünü de acımasızlığını da görebilirsiniz. Keyifli bir okuma serüveni idi.

Buket Uzuner'in bir ropörtajında sorduğu soruyu size sorarak incelememe son vermek istiyorum: "Aynı adam aynı savaşta iki düşman ülkede kahraman olabilir mi? Olamaz, değil mi? Peki ya olursa…"

Kitaba puanım 9.

Gülten Dayıoğlu - Yüzler ve Sözler kitabı incelemem

İlkokul 4.sınıftayım. Yani yaklaşık 11 yaşındayım. Sınıf öğretmenimiz Mukedder hocam sınıfa geliyor ve çocuklar sizi birazdan değerli bir yazarla tanıştıracağım diyor. Bu değerli yazar o zamanlarda bile 66 yaşında. Tabii hayatımda hiç yazar görmemiş biriyim o dönem için ve şu andaki gibi herkesin yazar olduğu bir dönemde zaten değil. Ciddi bir saygı ve merak söz konusu. Gidiyorum ve konferans salonunda sıraya giriyorum. Midos Kartalının Gözleri isimli romanı satın alıyorum, imzalatıyorum ve sonradan öğreniyorum ki bu büyük yazar çocuk kitapları yazması ile ünlüymüş. Hemen imzasını alıp eve gidip anneme bu yazarın kitabını aldığımı anlatıyorum. O kitabı yanlış hatırlamıyorsam o dönem hemen okumadım. İlk okuduğum kitap nedense benim belleğimde hep annemin de hayran olduğu Ayşe Kulin ve Adı Aylin kitabı olarak kalmış.

Kendisi ile 2001 yılında çok büyük bir yazar iken tanışmıştım ve şimdi aradan dile kolay 23 sene geçmiş ve kitap okuma grubuma getirme fırsatı yakaladım. Dile kolay 91 kitap yazmış, 116 ülke gezmiş bir insandan bahsediyoruz. Edebiyata gönül vermiş bir isimden: Gülten Dayıoğlu'ndan bahsediyorum.

Kendisini bence çok net bir çocuk kitabı yazarı olarak tanımlamak doğru olmayacaktır. Benim gözümde çocuk yazarları kuşlar, böcekler, doğa, mutluluk, huzur, mesaj içerikli şeyler yazarlar. Duygusal ve can yakıcı hadiseler çocuk kitabı yazarlarında bence olmamalı. Ama Gülten Dayıoğlu bu profilde bir çocuk yazarı değil. Kendisi tam tersi acı, nefret, şiddet, fakirlik gibi unsurların da içinde olduğu ortam ve hikayeleri kurguluyor. Realist tabii ki. Buna sözüm yok. O nedenle ben genellikle onu önerirken hep bir sorgularım. Çocuk kitabı önerilerinde genelde Gülten Hanım'ı çok sevmeme rağmen önermem.

Şimdi bana yaa Emre hayatın içinde zaten bunlar var, bunları er ya da geç o çocuk görecek ve neticede yaşayacak da diyebilirsiniz. Ama ben o şekilde düşünmüyorum. Ben o yaşlarda en azından görmesin diye düşünüyorum. Ee peki Emre sen okudun da ne oldu da diyebilirsiniz. Buna cevabım pek net değil. Umarım iyi bir şey olmuşumdur. Ama şu çok net ki çocuk kitaplarından daha çok şu an incelemesini yaptığım bu tecrübe dolu kitabı önerebilirim size.

Peki kimdir bu Gülten Dayıoğlu? Kendisi hukuk mezunudur. Ama dışarıdan öğretmenlik okuyarak öğretmen olup, uzun yıllar bu mesleği icra etmiştir. Roman, öykü, radyo televizyon oyunları yanında, yurtdışındaki işçi çocuklarının eğitim ve öğretim sorunları ile ülkemizdeki ilköğretim düzeyini irdeleyen araştırmaları vardır. Onun yazması ve okuması gerektiğini tespit edenlerden birisi de ünlü yazarımız Reşat Nuri'den bir başkası değildir. Fransızca ve İngilizce bilmektedir. Yüzlerce edebiyat ödülü vardır ve en popüler kitabı Fadiş'tir.

Kitaba gekeceksek; bir öğrencisini kaybettiğini düşündükten sonra onun isim soyismini araştırmak için elinde bulunan eski rehbere baktığında kafasında bu kitabı yazma isteği uyanır. Bu rehberi çok uzun yıllardır tutmakta olduğunu belirtmiştir. İşte kitabın adı da olan yüzler o telefon rehberindeki yüzlerdir.

Peki kim bu yüzler?

Abdi İpekçi ile alakalı olarak onun kendisine yazım tecrübesi olarak çok faydasının olduğunu söylemiştir. Abdi İpekçi benim Fadiş adlı kitabım onun yazmış olduğu aynı dönemdeki kitabından 20 kat fazla sattı ve kurşunlanarak ne yazık ki öldü diyerek bu bölüme son vermiştir.

Atilla İlhan ile ilgili bir kitabımın yazım sürecinde yardımcı olmuş ve kitabın halen okunuyor olmasını o sağlamıştır diyerek bahsetmiştir.

Yahya Kemal Beyatlı ile hiç sohbet etmediğini ama çok büyük bir hayranı olduğunu ifade eden Gülten Hanım, büyük şair ile ile ilgili onun sohbet ettiği pastaneye sık sık gidip onu izlediğini dile getirmiştir.

Yaşar Kemal ile Yunus Nadi ödül töreninde tanıştığını ve ondan çocuk edebiyatında değil, politik konularda da yazmalısın öğüdünü aldığını ifade ederek bu bölümü de bitirmiştir.

Faruk Nafis Çamlıbel ile manevi babası vesilesi ile tanıştığını ve onun da edebiyatını çok beğendiğini söyleyerek bahsetmiştir.

Ece Ayhan ile ilgili damatları olduğunu, tanıma, sohbet etme fırsatı bulamadığını ama şiirlerini okuduğunda çok hisli biri olduğuna kanaat getirdiğini belirterek geçirmiştir.

Aziz Nesin'le ilgili olarak onunla nasıl tanıştığını, onun vakfında geçmişte yer aldığı ve vakfın bahçesine gömülme hadisesini de anlatarak bu bölümde yer vermiştir.

Sunay Akın'ın oyuncak müzesi kurma hayalini, bu hayali başarmasını ve o müzeye en ünlü eseri Fadiş'in ilk baskısını koyduğunda kitabı o müzede gördüğünde ağladığını bizlere anlatır.

Orhan Kemal'in hayatının son dönemlerinde kendisinin öykü kitabını okurken hayata gözlerini yumduğunu ondan çok büyük övgülerle bahsederek anlatır.

Sezen Aksu ile ilgili olarak kitapta Nükhet Duru ile birlikte konser verdiklerine şahit olduğunu, hayran olduğunu, o esnada iki sanatçının da insanlara bel altı, cinsellik, beyin gücü, görgüsüzlük, ahmaklık ya da ahlak düşkünlüğü gibi konularda öylesine yumuşacık yumruklar vurarak insanları güldürdüklerini söyleyip, minik serçenin oğluna Mithatcan'a imzalı kitabını hediye ettiğini belirterek bahsetmiştir.

Audrey Hepburn bilindiği üzere gelmiş geçmiş en büyük Hollywood yıldızlarından bir tanesidir. Onunla TRT'nin organize ettiği UNICEF ile alakalı 1979 senesi ulusal egemenlik ve Çocuk Bayramı'nda yan yana gelmişler ve onun zerafetine kibirsizliğine sadine hayran kaldığını belirterek büyük oyuncudan bahsetmiştir.

Yine Sakıp Sabancı, Çolpan İlhan, Vehdi Koç, Nihat Erim, Orhan Kural gibi isimlerden de bahsetmiş kitapta.

Ben kitapta en çok Mina Urgan'ın Bir Dinozorun Anıları benzerliği görürüm diye düşündüm ama onu bulamadım. Bildiğiniz üzere Mina Urgan'da çok fazla önemli insanlarla çevre edinmiş ve önemli hadiselere denk gelmiş kıymetli bir isimdi. Onun kitabı daha heyecan verici idi. Gülten Hanım bazı isimlere sırf havalı isim diye kitapta yer vermiş. Elimi sıktı benim, masama içecek gönderdi benim, merhaba dedi bana gibi hikayeleri de mevcut. Ayrıca kimseyle ilgili olumsuz bir şeylerden bahsetmiyor. Bu onun fazla nahif ve olgun olduğunu da tabii ki gösteriyor ama Mina Urgan gibi belki daha sivri sözler okumak istedim. Bilemiyorum.

İkinci kısımda da kitapta gezi anıları, tanıştığı ve onu derinden etkileyen kişiler ve olaylardan, dönemsel olaylarla ilgili acı tatlı anıları gibi konulara değinmiş. Bu kısım ilk kısımdan daha heyecan verici ve samimiydi. Nedenini de yukarıda belirttim.

Kitabın sonunda bu anlatıya başlarken kimseyi kırmayacaktım, bunu kendime söz vermiştim ve sözümde durdum diyerek son noktayı koymuştur. Burada da zaten benim yukarıda belirttiğim sivri dilin kendi isteği ile yani bile isteye olmadığı zaten belirtilmiştir. hatta devamında kitapta bahsetmediğim yine çok sevdiğim dostlarım vardır, onlar ayrım yaptığımı düşünmesinler diyerek de nahifliğine devam etmiştir.

Kitabın başlangıç konusu olan genç bir tiyatro sanatçısının Cihangir'deki evinde ölü bulunduğu haberi kitabın sonunda benim yanlış anlaşmamış diyerek son bulur. Yani bir yanlışlık Gülten Dayıoğlu'na bu koskoca kitabı yazdırmıştır.

Kitapta yaşam serüveninden maraton olarak bahseder. Umarım bu maratonda hepimizin karşısına güzel kalpli insanlar çıkar ve biz de aynı Gülten Dayıoğlu gibi nahif bir şekilde ilerleyen zamanlarda onları anarız.

Kitaba puanım 9.